Veri zarflama
analizi 1978 yılında ortaya çıkan bir analiz olmaktadır. Burada bilim insanları
en iyi pratik sınırın oluşması ve üretim teknolojisinde sınır olmadan veri
zarflama modelini geliştirmektedir. Veri zarflama analizi de anı yapısal eşitlik modeli gibi birçok
bilimsel çalışmalarda kullanılmaktadır. Veri zarflama analizi yöntemi uygulayan
kişi, homojen olduğunu varsaydığı üretim birimlerini kendi içlerinde birbirleri
ile kıyaslamaktadır ve en iyi gözlem etkinlik sınırı olarak kabul edilmektedir.
Diğer gözlemler ise bu en etkin olan gözleme yakınlık, uzaklık durumuna göre
değerlendirilmektedir. Yani etkinlik sınırı varsayılan durum kabul
edilmektedir.
Yapısal Eşitlik Modeli Nedir
Yapısal eşitlik modeli teoriye
dayanmaktadır ve değişkenler arasında bulunan nedensel ilişkileri tahmin eden
bir istatik yöntemi olmaktadır. Bu yöntem özellikle ekonomi, yönetim,
pazarlama, sosyoloji, eğitim, sağlık gibi pek çok alanda teorilerin
doğrulanması adına kullanılmaktadır. Yapısal eşitlik modellemesinde, kısmi en
küçük kareler ve en büyük olabilirlik tahmini yaygın olarak kullanılan
tahminleme yöntemi olmaktadır.
Yapısal eşitlik modeli, ikinci nesil bir
veri analiz tekniği olmaktadır. Birinci nesil istatiksel tekniklerle
kıyaslandığında pek çok bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında bulunan
ilişkilerin modellenmesi ile karmaşık bir araştırma problemini tek süreç ile,
sistematik bir şekilde ve kapsamlı olarak ele almaktadır.
Yapısal eşitlik modeli,
- Nedensel ilişkilerin teorik
hipotezlerini test etmede
- Gözlemlenebilen ve gözlemlenemeyen
değişkenlerin arasında olan ilişkiyi test etmede
- Yol analizini ve faktör analizini
birleştirmede
- Belirli bir modelin geçerli olup
olmadığının test edilmesinde
- Çoklu değişkenleri test etmede ve
çoklu değişkenlerin doğrudan, dolaylı etkilerini kestirme
amaçları ile
kullanılmaktadır. Yapısal eşitlik modeli,
doğrulayıcı olarak kullanıldığı gibi farklı örneklemlerden toparlanan veriler
üzerinde bir teori oluşturmak için ya da teori kurmada keşfedici olarak da
kullanılmaktadır. Ayrıca yapı geçerliliği için kanıt sunmada bir ölçme aracına
ait olan psikometri incelemelerinde de sıklıkla tercih edilen ve kullanılan bir
yöntem olmaktadır.
Yapısal eşitlik modeli kullanan kişiye
zaman kazandırmakta ve emek olarak ekonomik olmaktadır. Birçok kez yeniden
başlanarak yapılması gereken analizleri bir model üzerinden uygulama fırsatı
sunmaktadır.
Yorumlar
Yorum Gönder